درد سرطان، نه در همه ی مبتلایان بلکه در برخی از آنها دیده می‌شود. اگر سرطانی گسترش یافته یا عود کرده باشد، احتمال ایجاد دردهای ناشی از آن بیشتر است.
درد سرطان اشکال مختلفی دارد. می تواند کسل کننده، دردناک، تیز یا سوزان، ثابت، متناوب، خفیف، متوسط یا شدید باشد.
میزان دردی که احساس می کنید به عوامل مختلفی مانند: نوع سرطان، میزان پیشرفته بودن آن، محل قرارگیری توده و تحمل درد فرد بستگی دارد.
بیشتر دردهای سرطان قابل کنترل هستند و کنترل درد بخش مهمی از درمان فرد می‌باشد.
چه چیزی باعث درد سرطان می شود؟
درد می تواند ناشی از خود سرطان باشد. رشد سرطان در بافت های مجاور و آسیب به بافت می‌تواند منجر به بروز درد شود. رشد تومور، می تواند بر روی اعصاب، استخوان ها یا اندام ها فشار بیاورد و یا مواد شیمیایی آزاد کند که می تواند درد ایجاد کند.
درمان سرطان می تواند به کنترل درد در این شرایط کمک کند. با این حال، درمان‌های سرطان، از جمله جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی نیز می‌توانند باعث درد شوند.
چگونه درد ناشی از سرطان را درمان می کنند؟
داروهای بدون نسخه:
برای سطوح خفیف و متوسط درد، ضد دردهایی که نیازی به نسخه ندارند، ممکن است کمک کننده باشند. به عنوان مثال می توان به آسپرین، استامینوفن کدئین و ایبوپروفن اشاره کرد. اما هرگز بدون مشورت با پزشک متخصص اقدام به خودددرمانی نکنید.
داروهای اپیوئیدی:
اپیوئیدها داروهای نسخه ای هستند که برای درمان درد متوسط تا شدید استفاده می شوند؛ مانند مورفین و اکسی کدون.
برخی از اپیوئیدها داروهای کوتاه اثر هستند، بنابراین تسکین درد به سرعت حاصل می شود، اما ممکن است لازم باشد با دفعات بیشتری مصرف شوند. برخی دیگر از داروهای شبه اپیوئیدی داروهای طولانی اثر هستند، بنابراین تسکین درد در روزهای ابتدایی درمان مدت زمان بیشتری طول می کشد، اما نیازی نیست که دارو به دفعات، مصرف شود. گاهی اوقات برای کنترل درد از داروهای اپیوئیدی کوتاه اثر و طولانی اثر همزمان با هم استفاده می شود.
سایر داروهای تجویزی:
دیگر داروها از جمله داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج و استروئیدها می توانند به تسکین درد کمک کنند.
روش هایی برای مسدود کردن سیگنال های درد:
برای جلوگیری از ارسال سیگنال های درد به مغز می توان از روش بلوک عصبی استفاده کرد. در این روش، یک داروی بی حس کننده به اطراف یا داخل عصب تزریق می شود.
درمان های تلفیقی:
روشهایی نظیر طب سوزنی، ماساژ، فیزیوتراپی، تمرینات تمدد اعصاب، مدیتیشن و هیپنوتیزم مقداری درد را تسکین می دهند.
همه داروهای ضد درد عوارض جانبی دارند. برای درک مزایا و خطرات هر درمان و نحوه مدیریت عوارض جانبی با پزشک خود در ارتباط باشید. با پزشکتان می توانید تصمیم بگیرید که کدام درمان می تواند برای شما بهترین باشد.
علل عدم دریافت درمان کافی برای درد سرطان چیست؟
متأسفانه درد سرطان اغلب تحت درمان قرار نمی گیرد. عوامل زیادی می توانند در این امر نقش داشته باشند که برخی از آنها عبارتند از:
عدم تمایل پزشکان به سؤال در مورد درد یا پیشنهاد درمان:
متخصصان باید در هر ملاقات از افراد مبتلا به سرطان در مورد درد سوال کنند.
- با توجه به نگرانی های فعلی در مورد مصرف و سوء مصرف مواد اپیوئیدی، بسیاری از پزشکان ممکن است تمایلی به تجویز این داروها نداشته باشند. حفظ رابطه نزدیک با متخصصان سرطان برای استفاده صحیح از این داروها ضروری است.
- برخی از افراد نمی خواهند پزشکان خود را “آزار بدهند” یا می ترسند که درد، به معنای بدتر شدن سرطان آن ها باشد. برخی دیگر توانایی مالی برای خرید ندارند.
ترس از اعتیاد به مواد اپیوئیدی:
خطر اعتیاد برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته که داروهای مسکن را طبق دستورالعمل برای درد سرطان مصرف می کنند، کم است.
ممکن است برای داروهای ضد درد تحمل ایجاد شود، به این معنی که ممکن است برای کنترل درد به دوز بالاتری نیاز باشد. تحمل نسبت به دارو به معنای اعتیاد نیست. اگر دارو به خوبی قبل عمل نمی کند، باید پزشکتان را مطلع کنید ، شاید نیاز باشد دوز دارو بیشتر شود و یا دارویتان تغییر کند. دارو و دوز آن را خودسرانه و بدون نظر پزشک تغییر ندهید.
برخی از افراد از عوارض جانبی نظیر خواب آلودگی، ناتوانی در برقراری ارتباط، انجام رفتارهای عجیب و یا اینکه وابسته به داروها به نظر برسند، می ترسند. هنگامی که فرد شروع به مصرف داروهای مسکن قوی می کند ممکن است این عوارض جانبی را داشته باشد، اما اغلب زمانی که پزشکان سطح مناسبی از داروهای مسکن را برای فرد پیدا کردند و به سطح ثابتی از داروی مسکن در بدن بیمار دست یافتند، این عوارض برطرف می شوند.
چگونه می توانید به پزشک خود در درک درد سرطان کمک کنید؟
اگر درد در زندگی شما تداخل ایجاد میکند و یا مداوم است، آن را حتما به پزشک گزارش دهید. می توانید با تهیه ی یک یادداشت از پاسختان به سوالات زیر، درد خود را بهتر پیگیری کنید:
- میزان شدت درد سرطان چقدر است؟
- چه نوع دردی (خارجی، کسل کننده) دارید؟
- جایی که درد را حس می کنید کجاست؟
- چه چیزی درد را بدتر یا بهتر می کند؟
- چه اقداماتی برای تسکین درد استفاده می کنید؟ (مانند داروها، ماساژ، و بسته های گرم یا سرد، میزان اثرگذاری و عوارض جانبی که ایجاد می کنند)؟
- میزان درد شما با استفاده از مقیاس درجه بندی درد از 0 تا 10 (0 بدون درد و 10 بدترین درد قابل تصور) چقدر است؟
پزشک شما باید شدت درد را با مقیاس تعیین شده برای درد، ارزیابی کند. هدف باید راحت نگه داشتن شما باشد. اگر راحت نیستید، با پزشک خود صحبت کنید.
Palliative care (درمان تسکین دهنده)
مراقبت تسکینی یک مراقبت پزشکی تخصصی برای افرادی است که با یک بیماری جدی زندگی می کنند. این نوع مراقبت بر تسکین علائم و استرس بیمار متمرکز است. هدف بهبود کیفیت زندگی هم برای بیمار و هم برای خانواده او است.
مراقبت تسکینی توسط تیمی از پزشکان، پرستاران و سایر متخصصان آموزش دیده ارائه می شود، که با سایر پزشکان بیمار همکاری می کنند تا حمایت بیشتری را ارائه دهند. مراقبت تسکینی بر اساس نیازهای بیمار است، نه بر اساس پیش آگهی بیمار. در هر سنی و در هر مرحله ای از بیماری و در کنار درمان آن ها قابل ارائه است.
بهبود کیفیت زندگی
تمرکز تیم های مراقبت تسکینی بر کیفیت زندگی افراد است. آنها افرادی را که از علائم و استرس بیماری های جدی مانند سرطان رنج می برند، درمان می کنند.
تسکین درد ناشی از علائم و استرس
هدف این مراقبت‌ها تسکین رنج و ارائه بهترین کیفیت زندگی ممکن برای بیماران و خانواده هایشان است. علائم ممکن است شامل درد، افسردگی، تنگی نفس، خستگی، یبوست، حالت تهوع، از دست دادن اشتها، مشکل در خوابیدن و اضطراب باشد. تیم به آنها کمک می کند تا قدرت ادامه زندگی روزمره را به دست آورند.
همکاری با پزشک
تیم های مراقبت تسکینی متخصصانی هستند که با فرد، خانواده و سایر پزشکان وی کار می کنند. آنها علاوه بر درمان علائم و استرس بیمار،حمایت از او و خانواده‌‌اش، با همه پزشکان فرد بیمار هم ارتباط برقرار می‌کنند تا همه در یک راستا عمل کنند.