قاعدگی یا پریود یک فرآیند طبیعی در بدن زنان است و افزایش آگاهی و شناخت این دوران می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی آنان کمک کند. سندروم پیش از قاعدگی یا پیاماس یکی از مشکلاتی است که در دوران قاعدگی، زندگی و سلامتی زنان و دختران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در ادامه این مطلب هر آنچه نیاز است درباره PMS بدانیم گرد آورده‌ایم:
PMS یا سندروم پیش از قاعدگی چیست؟
پی ام اس (PMS: Premenstrual syndrome) یا سندروم پیش از قاعدگی ترکیبی از علائم جسمی و روحی است که بسیاری از زنان و دختران حدود یک تا دو هفته قبل از قاعدگی خود تجربه می‌کنند. بیش از 90 درصد زنان از برخی از علائم پیش از قاعدگی مانند نفخ، سردرد و اختلالات خلقی رنج می‌برند. برای برخی از زنان، این علائم ممکن است آنقدر شدید باشد که انجام فعالیت‌های روزمره مانند رفتن به محل کار دشوار باشد. درمقابل، برخی از زنان نیز بدون علائم یا با علائم و دردهای خفیف، این دوران را سپری می‌کنند. علائم PMS در عرض چند روز پس از شروع پریود از بین می‌رود، زیرا سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون دوباره شروع به افزایش می‌کنند.
علت ایجاد سندروم پیش از قاعدگی چیست؟
اینکه دقیقاً چه چیزی باعث سندرم پیش از قاعدگی می‌شود هنوز ناشناخته است، اما چندین عامل ممکن است در ایجاد این مشکل نقش داشته باشند:
تغییرات دوره‌ای در هورمون‌ها
علائم و نشانه‌های پیاماس با نوسانات هورمونی تغییر می‌کنند و با بارداری و یائسگی از بین می‌روند.
تغییرات شیمیایی در مغز
نوسانات سروتونین (یک ماده شیمیایی در مغز) که گمان می‌رود نقش مهمی در حالت‌های خلقی انسان بازی می‌کند، می‌تواند علائم PMS را تحریک کند. مقادیر ناکافی سروتونین ممکن است به افسردگی پیش از قاعدگی و همچنین خستگی، هوس‌های غذایی و مشکلات خواب منجر شود.
افسردگی
برخی از زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی شدید، افسردگی تشخیص داده نشده دارند. اگرچه افسردگی به تنهایی باعث ایجاد همه‌ی علائم پیاماس نمی‌شود.
چه کسانی دچار پیاماس می‌شوند؟
از هر چهار زن، سه نفر علائم PMS را در مقاطعی از زندگی خود تجربه می‌کنند. این علائم در اکثر زنان قابل تحمل است. کمتر از 5 درصد از زنان در سنین باروری به شکل شدیدتری از PMS به نام اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD: premenstrual dysphoric disorder) مبتلا می‌شوند.
سندروم پیش از قاعدگی در زنانی که:
- سطوح بالایی از استرس
- سابقه خانوادگی افسردگی
- سابقه شخصی افسردگی یا افسردگی پس از زایمان
داشته باشند، بیشتر رخ می‌دهد.
علائم PMS چیست؟
علائم PMS می‌تواند برای هر شخص متفاوت باشد. ممکن است علائم جسمی، علائم روحی یا ترکیبی از هر دو را داشته باشید. همچنین این علائم در طول زندگی می‌توانند تغییر کنند.
علائم جسمی سندروم پیش از قاعدگی شامل:
- سینه‌های متورم یا حساس
- یبوست یا اسهال
- نفخ
- گرفتگی عضلات
- سردرد یا کمردرد
علائم روحی PMS عبارتند از:
- احساس خستگی
- مشکلات خواب (کم یا زیاد خوابیدن)
- تغییرات اشتها
- اضطراب یا بی‌قراری
- افسردگی، احساس غم و اندوه یا گریه
- نوسانات خلقی
درصورتی که علائم سندروم پیش از قاعدگی شما را آزار داده و زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، با پزشک متخصص زنان در این باره مشورت کنید.
آیا پی ام اس باعث بروز مشکلات سلامتی در زنان می‌گردد؟
حدود نیمی از زنانی که نیاز به درمان علائم سندروم پیش از قاعدگی دارند، مشکل سلامت دیگری نیز دارند که ممکن است در زمان پیش از قاعدگی بدتر شود:
افسردگی و اختلال اضطراب
افسردگی و اختلال اضطراب شایع‌ترین شرایطی هستند که با PMS همپوشانی دارند. علائم افسردگی و اضطراب شبیه پیاماس هستند و ممکن است قبل یا در طول دوره قاعدگی شما شدت یابند.
آنسفالومیلیت میالژیک/سندرم خستگی مزمن (ME/CFS)
تحقیقات نشان می‌دهد که زنان مبتلا به سندروم خستگی مزمن ممکن است بیشتر در معرض خونریزی شدید قاعدگی و یائسگی زودرس باشند.
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
سندروم روده تحریک پذیر یا آی‌بی‌اس باعث کرامپ‌های شکمی و نفخ می‌شود. علائم IBS ممکن است درست قبل از پریود افزایش یابد.
سندرم مثانه دردناک (BPS)
زنان مبتلا به سندرم مثانه دردناک بیشتر در معرض گرفتگی و کرامپ‌های دردناک در طول PMS هستند.
برخی از مشکلات سلامتی مانند آسم، آلرژی و میگرن نیز ممکن است در طول دوران پیاماس عود کنند.
تسکین علائم سندروم پیش از قاعدگی
درمان‌های خانگی
نکات زیر به سلامتی کلی بدن شما کمک می‌کنند و می‌توانند برخی از علائم PMS را نیز تسکین دهند:
فعالیت بدنی منظم در طول ماه
انجام تمرینات ورزشی منظم می‌تواند به بهبود برخی علائم سندروم پیش از قاعدگی مانند افسردگی، مشکل در تمرکز و خستگی کمک کند.
تغذیه سالم
پرهیز از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی کافئین، نمک و شکر، به ویژه در دو هفته‌ی پیش از پریود، می‌تواند بسیاری از علائم PMS را کاهش دهد.
خواب کافی
کمبود خواب با افسردگی و اضطراب مرتبط است و می‌تواند برخی علائم پیاماس مانند نوسانات خلقی را افزایش دهد. 8 ساعت خواب باکیفیت در شب می‌تواند به بهبود این علائم کمک کند.
یافتن راهکارهایی برای کاهش استرس
صحبت در جمع دوستان و خانواده، یوگا، ماساژ یا مدیتیشن می‌توانند فعالیت‌های مفیدی برای کاهش استرس و اضطراب باشند.
*درباره استرس و روش‌های کنترل آن بخوانید
ترک سیگار
در یک مطالعه نشان داده شد، زنانی که سیگار مصرف می‌کنند علائم PMS شدیدتری نسبت به زنان غیرسیگاری تجربه می‌کنند.
مصرف چه داروهایی می‌تواند به بهبود علام PMS کمک کند؟
برخی مسکن‌های بدون نسخه که می‌توانند برای کاهش علائم فیزیکی مانند گرفتگی عضلات، سردرد، کمردرد و حساسیت سینه‌ها به شما کمک کنند:
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- آسپرین
اگر داروهای مسکن بدون نسخه مؤثر نباشند، با مراجعه به پزشک متخصص می‌توانید از داروهای تجویزی برای بهبود علائم پیاماس استفاده کنید.
آیا مصرف مکمل‌ها و مولتی ویتامین‌ها می‌توانند برای بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی موثر باشند؟
مطالعات نشان می‌دهند که برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کنند:
کلسیم
مطالعات نشان می‌دهند که کلسیم می‌تواند به کاهش برخی از علائم PMS مانند خستگی، هوس‌های غذایی و افسردگی کمک کند. کلسیم در لبنیات مانند شیر، پنیر و ماست یافت می‌شود. برخی از مواد غذایی مثل آب پرتقال، غلات و نان، دارای کلسیم (غنی شده) هستند. همچنین می توانید از مکمل کلسیم استفاده کنید.
ویتامین B6
ویتامین ب6 ممکن است در کاهش علائمی از جمله بدخلقی، تحریک پذیری، نفخ و اضطراب موثر باشد. ویتامین B6 را می‌توان در ماهی، مرغ، سیب زمینی، میوه ها و غلات غنی شده یافت. همچنین می‌توان این ویتامین را به عنوان یک مکمل غذایی مصرف کرد.
منیزیم
منیزیم می‌تواند به تسکین برخی علائم PMS از جمله میگرن کمک کند. منیزیم در سبزیجات سبزرنگ و برگ‌دار مانند اسفناج و همچنین در آجیل، غلات کامل و غلات غنی شده یافت می‌شود. می‌توان از مکمل‌های حاوی منیزیم نیز برای بهره‌مندی از فواید آن استفاده کرد.
اسیدهای چرب اشباع نشده (امگا3 و امگا6)
مطالعات نشان می‌دهند که مصرف مکملی با 1 تا 2 گرم اسیدهای چرب اشباع نشده ممکن است به کاهش گرفتگی عضلات و سایر علائم PMS کمک کند. برخی از منابع غنی از اسیدهای چرب غیراشباع شامل بذر کتان، آجیل، ماهی و سبزیجات برگ سبز هستند.
مکمل دورالایف زعفران، منیزیم و ب۶
کپسول دورالایف زعفران، منیزم و ب6، تولید شده توسط داروسازی فاران شیمی، به منظور درمان و بهبود قاعدگی دردناک و سندروم پیش از قاعدگی (PMS) استفاده می‌شود. این مکمل به علت دارا بودن عصاره زعفران در کنار منیزیم و ویتامین ب6 می‌تواند به طور قابل توجهی در کاهش شدت علائم PMS مانند کمبود سطح انرژی، افسردگی، نوسانات خلقی و تغییرات اشتها کمک کند.
*برای اطلاعات بیشتر درباره این محصول به صفحه دورالایف زعفران، منیزیم و ب6 مراجعه کنید.